Een film zonder sound design is geen beleving

Het beeld is zwart. Je hoort regendruppels op de straat vallen. Je hoort in de verte voetstappen die steeds dichterbij komen en vanuit het donker zien we een schim van een persoon. Zonder dat je ook maar iets zag op beeld wist je al dat er iemand in beeld kwam lopen en dat het verhaal zich buiten afspeelt. Ook al lijkt het geluid maar een klein onderdeel bij een film, het heeft veel invloed op de beleving. Het wordt vaker niet opgemerkt dan wel, maar als geluid ontbreekt mis je het zeker wel als kijker. Hoe dat komt vertellen we je in deze blog over sound design.    

Met sound design bedoelen we de combinatie van geluidsopnames en het toevoegen van geluidseffecten of het bewerken daarvan. Hoe deze geluiden tot stand komen leggen we uit.

Geluidseffecten maken

Het geluid dat je hoort hoeft niet altijd gemaakt te worden met hetzelfde object als wat je op beeld ziet of door het object dat jij denk dat dat geluid maakt. Het kan dus zo zijn dat als je een geluid van een dier hoort, maar dat dit geluid is opgenomen met een geluid(en) van andere object(en). Als je bijvoorbeeld vleugels van vogels hoort wapperen is dit geluid vaak nagemaakt door het laten wapperen van leren handschoenen. Zie hieronder voor een voorbeeld hoe ze bij het maken van geluidseffecten te werk gaan:

Foley

Bij sound design voeg je achteraf geluidselementen toe aan een film. Dit doe je bijvoorbeeld door middel van foley. Foley is genoemd naar Jack Foley die meerdere technieken ontwikkelde om geluidseffecten na te maken. Foley is voornamelijk gericht op het nabootsen van dagelijkse geluiden. Als je een bepaald geluidselement verwacht bij wat je op beeld ziet, maar je hoort het niet dan klopt het niet voor jou als kijker. Net als in het echte leven hoor je van alles in je omgeving, ook al ben je je daar niet altijd bewust van. Toch spelen ook die omgevingsgeluiden een belangrijke rol in je beleving. Daarom is het wel van belang om deze ook toe te voegen aan je film. Soms kunnen nagemaakte geluiden ook dienen om bepaalde geluiden te camoufleren. Denk bijvoorbeeld aan achtergrond geluid dat je niet hoorbaar wilt hebben omdat het niet overeenkomt met de setting.

Studio van een foley artiest 

Prikkel het zintuig gehoor

Geluidseffecten geven een extra dimensie aan films. Het zintuig gehoor wordt geprikkeld waardoor de kijker de film meer beleeft. Sound design kan ook goed werken om het snijden tussen verschillende beelden minder op te laten vallen. Elke onderbreking die de kijker opmerkt wordt gezien als een onderbreking en dat kan de totaalbeleving beïnvloeden. Wanneer je de onderbrekingen dus minder opvallend maakt door middel van geluid, houd je de aandacht van de kijker vast en blijft hij in de beleving zitten.

Een voorbeeld van wat geluid kan doen: een tijd terug vroeg iemand mij om een film te beoordelen die hij zelf had gemonteerd. Het concept was bedacht door leerlingen van een basisschool. Er was één scene waarbij een kind werd aangereden. Uiteraard kan hij de scène niet zo opnemen dat het kind daadwerkelijk word aangereden. Als oplossing had hij eerst een beeld geschoten waarbij je het kind ziet fietsen. Vervolgens zien we een auto rijden en het daaropvolgende shot is dat je het kind ziet vallen en dat de fiets op de grond ligt. Ondanks dat het een creatieve oplossing was, kwam het verhaal bij mij als kijker niet over. Ik geloofde het niet echt. Daarom  stelde ik voor om zwart beeld in de film te verwerken en alles wat je hoort te zien te verwerken als geluid. Dus we voegden bijvoorbeeld de aanrijding en de vallende fiets, toe als geluid. Hierdoor kwam de scene al veel geloofwaardiger over.

Een simpele oplossing met geluid kan heel veel toevoegen aan de beleving en geloofwaardigheid van een film. Door een extra zintuig te prikkelen til je je productie naar een hoger niveau. Maak dus gebruik van geluid en geluidseffecten. Het hoeft niet op te vallen maar door de aanwezige en vanzelfsprekende geluiden toe te voegen wordt de totaalbeleving van een film compleet.